บัญชีม้า แบ่งเป็นกี่ประเภท กับสิ่งที่ต้องแบกรับ หากเปิดบัญชี
- Good Day's
- 73 views
บัญชีม้า แบ่งเป็นกี่ประเภท การพาทำความเข้าใจเกี่ยวกับบัญชีม้า กับพาวิเคราะห์ว่าแต่ละประเภท มีผลต่อชีวิตจริงอย่างไร กับคำถามที่โผล่ขึ้นมา บนโลกออนไลน์ ในปัจจุบัน อย่างบัญชีม้าเหล่านี้ มีกี่ประเภท หรือ บัญชีม้า โทษปรับกี่บาท อย่างในบทความก่อนหน้านี้
เมื่อพูดถึงประเภท ของบัญชีม้า สิ่งที่หลายคนอยากรู้ คือรูปแบบที่พบได้จริง ในสังคมไทย โดยเฉพาะความต่างระหว่างการเปิดบัญชี ด้วยความสมัครใจ กับการถูกหลอกให้เปิด โดยไม่ตั้งใจ ซึ่งทั้ง 2 ลักษณะนี้ แม้จะต่างกัน ในเรื่องของเจตนา
แต่ผลลัพธ์ที่ตามมา ในทางกฎหมายกลับใกล้เคียงกัน ดังนั้น การแยกประเภท จึงไม่ได้ช่วยลดโทษของการทำผิด แต่ช่วยให้เข้าใจว่าเส้นบาง ๆ ระหว่างรู้ตัว และไม่รู้ตัว มีผลต่อชีวิตมากน้อยเพียงใด
บัญชีม้าที่ผู้เปิด ไปเปิดบัญชีแบบสมัครใจ คือกรณีที่เจ้าของบัญชีเลือกเปิดบัญชี กับมอบสิทธิ์ให้ผู้อื่นใช้ โดยเต็มใจ ไม่ว่าจะด้วยค่าตอบแทนเล็กน้อย หรือด้วยความคิดว่าแค่ช่วยเฉย ๆ น่าจะไม่เป็นไร โดยทางกฎหมาย จะถือว่ามีเจตนาชัดเจน ในการสนับสนุนการกระทำผิด (3 ตุลาคม 2023) [1]
เพราะการยินยอมตั้งแต่ต้น คือการยอมเป็นส่วนหนึ่ง ของระบบฟอกเงิน นับตั้งแต่ช่วงปี 2560 เป็นต้นมา ข่าวการจับกุมผู้เปิดบัญชีม้าลักษณะนี้ ปรากฏอย่างต่อเนื่อง บนหน้า Website สื่อข่าวสารต่าง ๆ และศาล ก็มักตัดสินโทษทั้งค่าปรับ และจำคุก ไม่ต่างจากผู้ร่วมขบวนการ โดยตรง (29 กรกฎาคม 2025) [2]
สิ่งที่อันตราย คือเจ้าของบัญชีจำนวนมาก ประเมินความเสี่ยงต่ำเกินไป โดยมักมองว่าการให้ยืมสมุดบัญชี หรือการให้ยืมบัตรเอทีเอ็ม เป็นเพียงเรื่องเล็ก แต่ในทางปฏิบัติธุรกรรมทุกอย่าง ที่ผ่านเข้ามา จะถูกโยงกลับไปที่ชื่อเจ้าของทันที
ในอีกมุมหนึ่ง บัญชีม้า ที่ผู้เปิดถูกหลอกให้ไปเปิด มักเกิดขึ้นผ่านช่องทางออนไลน์ เช่นการสมัครงานปลอม, ข้อเสนอของเงินกู้ หรือการถูกชักชวนให้ส่งข้อมูลบัตรประชาชน กับเอกสารส่วนตัว เพื่อเปิดบัญชีแทน ในช่วงปี 2563 ถึงปี 2566 การหลอกลวงออนไลน์พุ่งสูง หลังจากการแพร่ระบาดโควิด
โดยมีรายงานว่าผู้เสียหายจำนวนมาก ถูกหลอกให้เปิดบัญชี โดยไม่รู้ตัว แม้เจ้าของบัญชี จะไม่รู้ว่าเอกสารของตน จะถูกนำไปใช้กระทำความผิด แต่ผลสุดท้าย กฎหมาย ก็ยังถือว่าเป็นการเอื้อให้เกิดการกระทำผิด ความต่างอยู่ที่เจตนา ซึ่งอาจถูกใช้เพื่อบรรเทาโทษ แต่ไม่สามารถลบความผิดได้ ทั้งหมด
สิ่งที่ผู้ถูกหลอกมักเจอ คือความเสียหายแบบซ้ำซ้อน ไม่เพียงแต่ต้องเผชิญหน้ากับคดีที่ต้องพบเจอ แต่ยังต้องแบกรับผลทางสังคม ตัวอย่างเช่น ในปี 2566 มีหลายคดีที่ผู้เสียหาย ถูกนำเสนอข่าวในสื่อก่อน ที่คดีจะสิ้นสุด สิ่งนี้ อาจส่งผลกระทบต่อครอบครัว และหน้าที่การทำงาน
เมื่อเข้าใจแล้วว่าบัญชีม้า แบ่งออกเป็น 2 ประเภทที่เห็นได้ทั่วไป สิ่งที่จะพาทำความเข้าใจต่อมา คือแต่ละแบบ มีความผิดแตกต่างกันอย่างไร ทำไมหลายคน คิดว่าความตั้งใจ หรือไม่ตั้งใจ จะช่วยลดความร้ายแรงของโทษได้ ทั้งที่มุมมองทางกฎหมาย ความผิดยังคงเกิดขึ้นมาจากสิ่งเหล่านี้ ทั้งหมด
ดังนั้น ก่อนจะมองว่าการสมัครใจ เปิดบัญชีม้า หรือการถูกหลอกไปเปิดบัญชี มีความแตกต่างกันมากแค่ไหน เราควรพิจารณาก่อนว่า ทั้ง 2 แบบ จะสร้างความเสียหาย หรืออาจทำให้ถูกมองว่า เป็นผู้สนับสนุนอาชญากรรมทางการเงิน ไม่ต่างกัน
การเปิดบัญชีม้า โดยสมัครใจ ถือเป็นการแสดงเจตนาที่ชัดเจน ในการสนับสนุนอาชญากรรมทางการเงิน กฎหมายฟอกเงิน ที่มีการปรับปรุง เมื่อปี 2565 ระบุโทษทั้งจำคุก กับการปรับที่สูง โดยผู้ที่ยินยอมให้ใช้บัญชี แม้ไม่ได้รับประโยชน์ตรง ก็อาจถูกมองว่าเป็นผู้ร่วมขบวนการได้ (25 ตุลาคม 2022) [3]
ผลลัพธ์ คือโทษปรับที่อาจสูงถึงหลักแสน หรือหลักล้านบาท และต่อจากนั้น อาจได้รับโทษจำคุกเพิ่มอีกหลายปี โดยข้อมูลจากสำนักงานตำรวจแห่งชาติ ช่วงปี 2565 ชี้ว่ากว่า 60% ของบัญชีม้าที่ตรวจพบ เกิดจากเจ้าของสมัครใจเปิดเอง ซึ่งสะท้อนให้เห็นถึงความเข้าใจผิด เพราะคิดว่าโทษไม่ร้ายแรง
จึงกลายเป็นต้นเหตุหลักของปัญหา ที่เห็นในปัจจุบัน โดยสิ่งที่อันตราย คือคนเหล่านี้ มักคิดว่าโทษปรับ คือจุดจบของเรื่อง ทั้งที่ในความเป็นจริง นอกจากจะต้องรับผิดชอบทางกฎหมายแล้ว ชื่อเสียงยังถูกผูกติดกับคดีอีก และในหลายกรณี ผู้กระทำผิดโดยสมัครใจ มักถูกตัดสินโทษใกล้เคียงกับผู้ก่อการหลัก
แม้หลายกรณีเจ้าของบัญชี จะอ้างว่าไม่รู้ว่าบัญชีที่ตนเปิด จะถูกนำไปใช้ในทางผิดกฎหมาย แต่กฎหมายไทย ยังถือว่าการยอมมอบข้อมูลส่วนตัว เช่นบัตรประชาชน และสมุดบัญชี เป็นการเอื้อให้เกิดอาชญากรรม ผลที่ต่าง มีเพียงการพิจารณาเจตนา ซึ่งอาจใช้เป็นเหตุบรรเทาโทษ
แต่ไม่อาจลบล้างความผิดได้ สถิติที่กองปราบปราม เปิดเผยเมื่อปี 2566 ระบุว่ามีผู้เสียหายถูกหลอก ให้เปิดบัญชีกว่า 40% ของคดีที่ตรวจสอบ ทั้งหมด แสดงให้เห็นว่ากลุ่มนี้ คือเหยื่อที่กลายเป็นผู้ต้องหา ผลกระทบจึงกลายเป็น 2 ชั้น ชั้นแรก คือการถูกดำเนินคดีเหมือนกับผู้กระทำผิดแบบสมัครใจ
และชั้นที่ 2 คือการเสียชื่อเสียงกับความน่าเชื่อถือ แม้จะพิสูจน์ได้ในภายหลังว่าเป็นผู้ถูกหลอก โดยนี่คือเหตุผล ที่กฎหมายกับเจ้าหน้าที่ มักออกมาเตือนซ้ำ ๆ ตั้งแต่ปี 2563 เป็นต้นมา ว่าการให้ข้อมูลส่วนตัวกับผู้อื่น โดยไม่ตรวจสอบ เป็นการเดินเข้าสู่ความเสี่ยง ที่ไม่ต่างจากการกระทำผิดเอง
บัญชีม้าแบ่งเป็นกี่ประเภท พาทำความเข้าใจเกี่ยวกับประเภท ของบัญชีม้า ที่ไม่ได้เป็นตัวช่วยลดความร้ายแรงของคดีที่เกิดขึ้น ไม่ว่าจะเป็นการไปเปิดบัญชี แบบสมัครใจ หรือถูกหลอก เพราะทุกเส้นทางที่เลือกเดิน ล้วนพาผู้เปิดบัญชีไปสู่โทษปรับ โทษจำคุก และการมีประวัติอาญาติดตัว ไปตลอดชีวิต
ไม่ว่าบัญชีม้า จะเป็นการเปิดแบบสมัครใจ หรือถูกหลอก ผลลัพธ์สุดท้าย คือการถูกดำเนินคดี ในฐานะผู้สนับสนุนอาชญากรรมทางการเงิน ทั้งการได้รับโทษปรับหลักแสน ถึงหลักล้าน รวมถึงการรับโทษจำคุก ที่อาจยาวนานหลายปี และการมีประวัติอาญาติดตัวตลอดชีวิต
สิ่งที่ต้องระวัง คือการประเมินความเสี่ยง หลายคนคิดว่าเปิดบัญชีแค่ครั้งเดียว คงไม่เป็นไร หรือถ้าไม่ได้ผลประโยชน์ ก็ไม่น่าจะมีความผิด ทั้ง 2 ความเข้าใจนี้ ล้วนสวนทางกับกฎหมาย เพราะการยอมเปิดบัญชีให้ผู้อื่นใช้ ไม่ว่าด้วยเหตุผลใดก็ตาม ก็คือการเปิดเส้นทางให้อาชญากรรมทางการเงิน เกิดขึ้นมา
