ทำไม ไคเคนหายาก เหตุผลที่หมาพันธุ์นี้ แทบไม่มีใครเลี้ยง
- Pet Noi
- 111 views
ทำไม ไคเคนหายาก เหตุผลที่สุนัขพันธุ์นี้ แทบไม่มีใครเลี้ยง อาจไม่ใช่แค่เพราะจำนวนที่น้อย หรือชื่อที่ไม่คุ้น แต่เพราะธรรมชาติของมัน ไม่ได้เกิดมาเพื่อวิ่งเข้าหาใครง่าย ๆ เหมือนหมาทั่ว ๆ ไป บล็อกนี้จะพาไปเปิดตัวตน ของหมาลายเสือจากญี่ปุ่น ที่ไม่ได้หายากแค่ในสถิติ แต่ลึกถึงระดับจิตใจ
ไคเคนเป็น 1 ใน 6 สายพันธุ์พื้นเมืองของญี่ปุ่น ที่มีความเก่าแก่ และดั้งเดิมมากที่สุด มีถิ่นกำเนิดจากจังหวัดยามานาชิ บนภูเขาสูง ทางตอนกลางของประเทศ ตั้งแต่ช่วงศตวรรษที่ 17 ลักษณะเด่นคือขนลายเสือ ที่เข้มขึ้นตามอายุ และนิสัยที่ระวังตัวสูง
พวกมันผูกพันเฉพาะกับเจ้าของ ในปี 1934 ไคเคนได้รับการประกาศ ให้เป็น “สมบัติทางธรรมชาติ” โดยรัฐบาลญี่ปุ่น ต้องการอนุรักษ์สายพันธุ์ไว้ แม้จะมีประวัติยาวนาน แต่กลับเป็นหมาที่คนทั้งใน และนอกญี่ปุ่น ยังไม่ค่อยรู้จักจนถึงปัจจุบัน
ไคเคนถือกำเนิดจากพื้นที่ป่าเขา อันห่างไกลในจังหวัดยามานาชิ ซึ่งรายล้อมด้วยภูเขาสูง และสภาพอากาศแปรปรวน ถือเป็นสุนัขพื้นเมือง ที่ถูกใช้งานโดยชาวบ้าน ให้ล่ากวาง ล่าหมูป่า และเป็นสุนัขเฝ้าบ้านที่วางใจได้ ในพื้นที่ห่างไกล
เพราะต้องเอาตัวรอดในธรรมชาติที่โหดร้าย ไคเคนจึงมีร่างกายแข็งแรง เงียบ ว่องไวเป็นพิเศษ ต่างจากสายพันธุ์ที่มนุษย์พัฒนาขึ้น ไคเคนคือผลผลิตตรงจากธรรมชาติ ที่ยังไม่ถูกปรุงแต่ง แม้ในปัจจุบัน ลักษณะนิสัยของมัน ก็ยังคงความระแวดระวัง
และไม่เปิดรับคนแปลกหน้าได้ง่าย ๆ ทั้งหมดนี้คือเหตุผลที่ “ความลึก” ในตัวไคเคน ไม่ได้เปิดเผยให้ใครเห็น ได้เห็นแค่ภายนอก จากนั้นมา พวกมันได้รับการยกย่องให้เป็น “อนุสรณ์สถานแห่งชาติ” และเป็น “สุนัขหายาก” ที่สุดในประเทศญี่ปุ่น (18 กรกฎาคม 2025) [1]
แม้จะมาจากญี่ปุ่นเหมือนชิบะ หรืออากิตะ แต่ไคเคนมีความเงียบ สุขุม และระวังตัวมากกว่าอย่างชัดเจน มันไม่ค่อยแสดงความรู้สึก ออกมาอย่างเปิดเผย และไม่ไว้วางใจคนแปลกหน้าได้ง่าย ไคเคนจะยอมเปิดใจ เฉพาะกับคนที่ผูกพันลึก และสม่ำเสมอเท่านั้น นิสัยติดเจ้าของอย่างแน่นแฟ้น
แฝงอยู่ใต้ท่าทีสุขุม และความสงบที่ดูลึกลับ ความสัมพันธ์กับไคเคน จึงไม่ได้เกิดจากคำสั่ง แต่มาจากความไว้ใจ ที่ใช้เวลาแลกมาเท่านั้น นอกจากนี้ พวกมันยังเป็นสุนัขฉลาด เรียนรู้เร็ว เชื่อฟังคำสั่งแค่เจ้าของ คนญี่ปุ่นบางส่วน จึงนิยมเลี้ยงให้เฝ้าบ้าน (30 มีนาคม 2022) [2]
สาเหตุที่ ทำไม ไคเคนหายาก นั่นอาจจะเป็นเพราะ ไคเคนได้รับการยอมรับว่าเป็น “สมบัติทางธรรมชาติของญี่ปุ่น” มาตั้งแต่ปี 1934 แต่ในปัจจุบัน กลับมีจำนวนจดทะเบียนเฉลี่ย เพียงไม่ถึง 1,000 ตัวต่อปี จากทั้งประเทศและนอกญี่ปุ่น ไคเคนยังถูกจัดอยู่ในกลุ่ม Foundation Stock Service
ของ AKC โดยยังไม่เข้าสายหลักการเพาะพันธุ์ที่จำกัด รวมถึงนิสัยที่ไม่เปิดรับคนแปลกหน้า ทำให้มันไม่ถูกเลี้ยงเพื่อการค้า เหมือนสุนัขพันธุ์ คานาอัน ทำไมหายาก รวมไปถึงสุนัขยอดนิยมอื่น ๆ ทั้งหมดนี้อาจไม่ใช่แค่ความบังเอิญ แต่คือกลไกทางธรรมชาติ ที่ยังคงปกป้องตัวมันเอง ไว้อย่างเงียบงัน
ถึงแม้ญี่ปุ่นจะเป็นบ้านเกิดของไคเคน แต่ก็ยังมีการเพาะพันธุ์อย่างจำกัด เฉลี่ยเพียงไม่กี่ร้อยตัวต่อปี ในบางปีมีรายงานว่า มีไคเคนเกิดใหม่ไม่ถึง 500 ตัวทั่วประเทศ ซึ่งนับว่าน้อยมากในเชิงพันธุกรรม นอกญี่ปุ่น ไคเคนแทบไม่มีให้พบเห็นตามบ้าน หรือสวนสุนัขทั่ว ๆ ไปเลย
ถึงแม้จะมีผู้เพาะพันธุ์รายย่อยในสหรัฐฯ หรือยุโรปบางประเทศ แต่จำนวนยังน้อยจนไม่เป็นที่รู้จัก หนึ่งในเหตุผล คือ ไคเคนไม่ใช่หมาที่เพาะเพื่อขายง่าย ๆ เนื่องจากพวกมันต้องการคนเลี้ยง ที่เข้าใจจริงเท่านั้น ยิ่งธรรมชาติของมันสงวนตัว ไม่เปิดรับกับคนทั่ว ๆ ไป
ความหายากจึงไม่ใช่แค่จำนวน แต่ยังรวมถึงโอกาสได้รู้จักมันจริง ๆ ด้วย ใครที่อยากเจอตัวเป็น ๆ อาจต้องไปถึงญี่ปุ่น ไปยังสถานที่เพาะพันธุ์จริง ๆ และยังต้องมีโชคไม่น้อยเลย จึงจะได้พบกับหมาพันธุ์นี้ แบบไม่ใช่สายพันธุ์ผสม แต่เป็นสายพันธุ์ Kai Ken แท้
การที่ไม่ถูกเลี้ยงอย่างแพร่หลาย อาจไม่ใช่เพราะไม่มีใครอยากเลี้ยง แต่มาจากความตั้งใจของกลุ่มอนุรักษ์ในญี่ปุ่น ที่ควบคุมการเพาะพันธุ์อย่างเข้มงวด ในแต่ละปี มีไคเคนจดทะเบียนเฉลี่ยไม่ถึง 0.2% ของสุนัขทั้งหมดที่จดในญี่ปุ่น องค์กรอย่าง Nihon Ken Hozonkai ยังเน้นการจับคู่พันธุ์ด้วยมือ
ไม่ใช้ระบบพาณิชย์ พวกเขาเชื่อว่า หากไคเคนถูกเพาะแบบ “Mass Production” หรือการผลิตออกมาจำนวนมาก จำนวนแบบต่อเนื่องทีละหลาย ๆ ตัว เพื่อจะเปิดโอกาสให้ทาสหมาได้เลี้ยง แต่แบบนี้มันจะสูญเสียธรรมชาติเดิม ที่สืบต่อมานับศตวรรษได้ (25 สิงหาคม 2025) [3]
และบางทีความหายากนี่เอง ที่กลายเป็น “เกราะล่องหน” คุ้มครองจิตวิญญาณของสายพันธุ์นี้ ไว้จนถึงปัจจุบัน ด้วยเหตุผลนี้เอง ทำให้ Kai Ken ถูกยกให้เป็น 1 ใน 6 สายพันธุ์สุนัขพื้นเมืองของญี่ปุ่น ที่ค่อนข้างจะหายากเป็นพิเศษ และราคาอาจสูงลิ่ว (2025) [4]
ไคเคนอาจไม่ได้หายากเพราะจำนวน แต่เพราะธรรมชาติของมัน ไม่วิ่งเข้าหาใครง่าย ๆ มันไม่ใช่หมาที่ใครก็เลี้ยงได้ แต่คือหมาที่ต้องการคนที่ “เข้าใจ” จริง ๆ ไม่ใช่แค่ “อยากได้” เฉย ๆ และนั่นทำให้ไคเคน ยังคงเป็นหมาที่โลก พบเจอได้น้อย แม้อยู่ใกล้แค่เอื้อมก็ตาม
สุนัขบางตัวน่ารักเพราะอ้อน บางตัวน่าเคารพ เพราะยืนหยัดในความเป็นตัวเอง ไคเคนไม่ใช่หมา ที่จะยอมให้รักง่าย ๆ แต่จะมอบความภักดี ให้กับคนที่เข้าใจเท่านั้น ก่อนจะอยากได้ใครมาเลี้ยง บางครั้งทาสหมา อาจต้องถามตัวเองก่อนว่า เข้าใจพวกมันแค่ไหน ถึงจะอยากคิดมาเลี้ยง
หมาบางตัวมีไว้ครอบครอง แต่ไคเคนคือหมา ที่ต้องใช้หัวใจเข้าไปเรียนรู้ พวกมันไม่ต้องการเจ้าของที่เหนือกว่า แต่อยากอยู่กับคน ที่ยอมเข้าใจในสิ่งที่มันเป็น คำถามจึงไม่ใช่ “อยากได้ Kai Ken ไหม” แต่คือทาสหมาเข้าใจมันมากพอหรือยัง ต่างหาก
