เรื่องน่ารู้ของ กติกา เปตอง ลูกทรงกลม ทำด้วยโลหะ
- Pink Panther
- 175 views
กติกา เปตอง หนึ่งในกิจกรรม นันทนาการ และกีฬากลางแจ้ง ที่มีประวัติมาอย่างยาวนาน ซึ่งนิยมเล่นกันอย่างแพร่หลายทั่วเอเชีย จนกระทั่ง ได้ถูกเพิ่มเข้าสู่ระบบการศึกษาไทย ตลอดจนหน่วยงานต่าง ๆ ทั้งภาครัฐ และเอกชน ที่เห็นว่า “เปตอง” ช่วยส่งเสริมความสามัคคีได้
เจาะลึกข้อมูลทั่วไป และ กติกา เปตอง ในประเทศไทย ที่หลายคนเชื่อว่า เป็นกีฬาที่มีมาตั้งแต่ยุคดึกดำบรรพ์ ซึ่งไม่มีการบันทึกไว้อย่างชัดเจน แต่มีเพียงหลักฐาน จากการเล่าขานสืบต่อกันมา ซึ่งในข้อมูลส่วนนี้ จะอธิบายเกี่ยวกับกีฬาเปตองไว้อย่างไร ตามไปดูได้แล้ว ดังนี้
เปตอง หรือ Pétanque เป็นกีฬาที่ถูกสันนิษฐานว่า ได้เกิดขึ้นครั้งแรกที่ประเทศกรีก เมื่อราว ๆ 2,000 ปีก่อนคริสตกาล จากวิธีการเล่นโยนหินทรงกลม ว่าใครจะแม่นกว่ากัน ก่อนจะนำไปเผยแพร่ในฝรั่งเศสตอนใต้ และได้รับการพัฒนามาอย่างต่อเนื่อง ดังนี้
ประวัติเปตอง
ประวัติเปตองในไทย
ประเทศไทย ถือเป็นประเทศลำดับที่ 17 ของโลก ที่ได้เข้าเป็นสมาชิกของ “สหพันธ์เปตองนานาชาติ” โดยผู้ที่นำเข้ามาเป็นคนแรก ก็คือ อาจารย์จันทร์ โพยหาญ ซึ่งถูกนำเข้ามาในปี 2519 ที่ต่อมาได้ก่อตั้ง “สมาคมเปตองแห่งประเทศไทย” ขึ้น โดยปัจจุบันได้เปลี่ยนชื่อเป็น “สหพันธ์เปตองแห่งประเทศไทย”
และในปี 2520 กีฬาประเภทนี้ ได้ถูกจัดให้มีการชิงแชมป์ประเทศไทยขึ้น ณ สนามกีฬาเทพหัสดิน ก่อนจะกลายเป็นที่รู้จักอย่างกว้างขวาง โดยเฉพาะในจังหวัดทางภาคใต้ จนถึงขั้นได้มีการจัดแข่งขันชิงแชมป์ภาคใต้ขึ้น ซึ่งปัจจุบันได้ถูกนำเข้าสู่ระบบการศึกษาของไทย ที่ช่วยส่งเสริมความสามัคคีได้เป็นอย่างดี
ที่มา: กีฬาเปตอง [1]
การเล่นเปตอง มีเป้าหมายที่สำคัญ ก็คือ การทำคะแนน โดยให้ลูกเปตองเข้าไปอยู่ใกล้เป้าหมาย ให้ได้มากกว่าฝ่ายตรงข้าม หลังจากที่โยนลูกทั้งหมดไปแล้ว หรือจะใช้วิธีการตีลูกฝ่ายตรงข้าม ให้ห่างออกไปจากเป้าหมาย ในขณะที่ยืนอยู่ในวงกลม ด้วยเท้าทั้งสองข้างก็ได้เช่นกัน
การนับคะแนน
การนับคะแนน จะเริ่มต้นขึ้นเมื่อทั้งสองฝ่าย ได้เริ่มโยนลูกเปตองออกไปในแต่ละรอบจนหมด หากลูกเปตองของฝ่ายใด อยู่ใกล้เป้าหมายมากที่สุด ฝ่ายนั้นจะได้ลูกละ 1 คะแนน ซึ่งฝ่ายที่ชนะ คือฝ่ายที่สามารถทำคะแนนได้ถึง 11 คะแนนก่อน โดยรอบชิงจะเพิ่มขึ้นเป็น 13 คะแนน
อุปกรณ์
ที่มา: Pétanque [2]
พาไปดู การแข่งขันชิงแชมป์โลก ของกีฬาเปตอง ที่ถูกจัดขึ้นครั้งแรก ในปี 2502 ณ เมืองสปา ประเทศเบลเยียม ที่ต่อมาได้เพิ่มประเภทการแข่งขัน สำหรับเยาวชนหญิงเข้าไป ในปี 2558 ซึ่งในส่วนของเนื้อหาตรงนี้ จะมีอะไรที่น่าสนใจบ้าง ตามไปดูกันได้แล้ว ดังนี้
เปตอง (Pétanque) เป็นกีฬาอย่างเป็นทางการ ในการแข่งขันกีฬาหลากหลายประเภท อาทิ การแข่งขันกีฬาโลก, กีฬาเมดิเตอร์เรเนียน, กีฬาซีเกมส์, กีฬาเอเชียนเกมส์, กีฬาแปซิฟิกเกมส์ และอื่น ๆ ซึ่งมี 4 ประเทศ ที่มีเหรียญรางวัลสูงสุด ได้แก่ ฝรั่งเศส ไทย เบลเยียม และมาดากัสการ์
ประเภทการแข่งขัน
ที่มา: Pétanque World Championships [3]
สำหรับประโยชน์ของการเล่นกีฬาเปตอง หากขึ้นชื่อว่าเป็นกิจกรรม นันทนาการ และกีฬา สิ่งเหล่านั้นล้วนส่งผลดีกับเด็ก และเยาวชน โดยเฉพาะทางด้านร่างกาย ด้านสติปัญญา ด้านจิตใจ และด้านสมาธิ ที่จะขยายความได้ว่าอย่างไรกันบ้าง ตามไปดูกัน
ทางด้านร่างกาย
ทางด้านสติปัญญา
การเล่นเปตอง ต้องอาศัยการคิดวิเคราะห์ การคำนวณ และการคาดคะเน ซึ่งรวมไปถึงการอ่านเกม หากผิดพลาดแม้แต่ลูกเดียว ก็อาจทำให้ทีมแพ้ได้ทันที
ทางด้านจิตใจ
กีฬาเปตอง เป็นกีฬาที่ต้องเล่นเป็นทีม ฉะนั้นการที่จะพาทีมไปสู่ชัยชนะ สมาชิกในทีมจะต้องมีความเข้าอกเข้าใจกัน หลีกเลี่ยงความขัดแย้ง ทำให้ทุกคนเล่นได้อย่างมีประสิทธิภาพ
ทางด้านสมาธิ
สำหรับกีฬาเปตอง สมาธิ ถือเป็นสิ่งสำคัญสำหรับนักกีฬาอย่างมาก ซึ่งจะช่วยให้ผู้เล่นฝึกการวางเฉย ไม่วิตกกังวล และไม่ตั้งความหวังไว้สูงเกินไป จนกลายเป็นขาดสมาธิ
คลิกเพื่ออ่านรายละเอียดเพิ่มเติมได้ ที่ newsportolympic
สรุป กติกาเปตอง กีฬาที่เป็นเหมือนกิจกรรม นันทนาการ ที่ถูกนำเข้ามาเผยแพร่ในไทย เพื่อวัตถุประสงค์ในการส่งเสริมความสามัคคี และผ่อนคลายความเครียดจากการเรียน หรือการทำงานมาหนัก ๆ ที่มีกติกาการเล่นที่เข้าใจง่าย สามารถเข้าถึงได้ทั้งชาย และหญิง
ทักษะการเล่นเปตองที่ดี จะถูกแบ่งออกเป็น “มือวาง” และ “มือตี” ซึ่งตามหลักแล้ว มือวางจะเป็นฝ่ายเล่นก่อน และมือตีจะถูกเก็บไว้สำรอง ในกรณีที่ฝ่ายตรงข้ามวางตำแหน่งได้ดีกว่า ซึ่งในการแข่งขันระดับนานาชาติ มักจะมี “มือตี” ที่มีทักษะเป็นส่วนใหญ่
ปัจจุบัน เปตอง กำลังจะถูกเปิดตัวเป็นกีฬาโอลิมปิกครั้งแรก สำหรับการแข่งขันกีฬาโอลิมปิกเยาวชนฤดูร้อน 2026 ที่ถูกจัดขึ้น ณ เมืองดาการ์ ประเทศเซเนกัล ซึ่งถึงแม้ว่าสมาพันธ์กีฬาเปตองนานาชาติ จะได้ล็อบบี้คณะกรรมการโอลิมปิก ตั้งแต่ปี 1985 แล้วก็ตาม
